رانت مردانه رانت زنانه
میگویند که فروغ بدون آشنایی با گلستان نمیتوانست ساختار حاکم بر شعر خود را که ملهم از ادبیات و جامعه‌ی زمان خود بود بشکند. سؤال اینست که چرا گلستان توانسته بود از زمانه خود فرا برود؟ پاسخ: چون گلستان مرد بود و مانند همه مردان روزگار خود بسته به امکانات مادی و تواناییهای ذهنی خود میتوانست به اروپا برود، زبانهای دیگر را یاد بگیرد با ادبیات و هنر دنیای مدرن آشنا شود. امکانی که برای بیش از 90 درصد زنان متمول دوره‌ی او وجود نداشت.
اما سؤال دیگری نیز وجود دارد: چرا ابراهیم گلستان بر روی شاعران دیگر آن تاثیر را ننهاد و این تاثیر مختص فروغ بود؟ پاسخ من به این سؤال ممکن است به مذاق کسانی خوش نیاید اما شاید واقعیتی باشد که در زندگی خود آن را بارها لمس کرده‌ایم: چون فروغ یک زن بود. ابراهیم گلستان میتوانست ساعتها بدون احساس خستگی با او سخن بگوید. حوصله‌ای که برای مراوده با مردان شاعر احتمالا در او یافت نمیشد.
به هر حال آنچه رابطه‌ی فروغ و ابراهیم گلستان را پیچیده و در عین حال متفاوت جلوه می‌دهد، همین مسئله‌ی رانت است. جامعه‌ای که آموزش هنر و ادبیات در آن نیاز به رانت دارد و گاهی دیدن اجرای یک نوازنده از نزدیک نیاز به رانت دارد.
